Dossier Verdienmodellen

Meer bestaanszekerheid en een stabieler inkomen voor land- en tuinbouwers, dat is wat ILVO in deze socio-economische onderzoekstak nastreeft. Levensvatbaarheid en rendabiliteit kan je verhogen op veel verschillende manieren. Die manieren ontrafelt ILVO, onder meer door de successen en struikelstenen uit concrete cases te halen. Bekijk ook onze praktische verdienwijzer.

Verdienwijzer

een hand schrijft op een whiteboard het woord business model in een cirkel met pijlen errond

Wat doet ILVO?

Welke waarde bied je aan jouw klant(en)? ILVO berekent toegevoegde waarde van bestaande en nieuwe producten, activiteiten, samenwerkingen.
Wat zijn de echte kosten en baten van een bedrijfskeuze? ILVO analyseert de rendabiliteit en identificeert economisch preferentiële keuzes.
Via marktonderzoek en simulatiemodellen evalueert ILVO het marktpotentieel voor bestaande producten en de marktadoptie op nieuwe producten.
Dit is een jong onderzoeksdomein voor ILVO. Via keuze-experimenten onderzoeken we welke voorkeuren consumenten hebben.
ILVO bouwt handige webapplicaties en tools om de beslissingsvorming binnen bedrijven of door bedrijfsleiders te faciliteren.

Verdienmodellen voor rendabele en veerkrachtige voedingssystemen

Wat is een verdienmodel?

Een verdienmodel beschrijft hoe een bedrijf geld verdient. Het is een gestructureerde weergave van de verschillende facetten die er uiteindelijk voor zorgen dat een bedrijf winst maakt. Een verdienmodel bevat in hoofzaak antwoorden op 4 vragen: Wie is mijn klant? Welke waarde bied ik mijn klant aan? Hoe lever ik deze waarde? Met welke kosten en baten gaat dit gepaard?

Alle schakels in de keten

Tussen Boer en Bord zitten heel wat schakels in de keten. Op lange termijn kunnen voedingssystemen enkel blijven bestaan als elke schakel levensvatbaar en dus rendabel is. De rendabiliteit van de productiesystemen in de Vlaamse landbouw- en agrovoedingssector staat echter vaak onder druk. Dit heeft onder meer te maken met de afhankelijkheid van wat er op de wereldmarkt gebeurt, ongelijke waarde-verdelingen in de keten, kosten die hoog kunnen oplopen en een gebrek aan mogelijkheden tot snelle aanpassingen bij onvoorziene omstandigheden, denk maar aan de Corona crisis.

Meer kennis over verdienmodellen helpt

De algemene overtuiging is dat meer kennis over verdienmodellen de kans vergroot op een economisch, ecologisch en sociaal duurzaam voedingssysteem. Aandacht voor robuustere verdienmodellen zit vervat in de uitdagingen die de Europese Unie en Vlaanderen wil aanpakken. Die uitdagingen zijn zorgen voor een volwaardig inkomen voor de landbouwer en andere schakels in de keten, de reductie van milieu-impact, het verminderen van de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen, het verlagen van de klimaatuitstoot, minder afval, het beter gebruik van afvalstromen en het verhogen van de weerbaarheid en kwaliteit van de voedselvoorziening.

Focus niet enkel op kosten en efficiëntie

Een traditioneel recept om rendabiliteit te verbeteren is te werken op efficiëntieverhoging en specialisatie, wat dan leidt tot een kostenvoordeel. Dit kostenvoordeel realiseren is in Vlaanderen voor sommige bedrijven steeds moeilijker, o.a. door de hoge grondprijzen en arbeidskosten, en in het bijzonder voor producten die zijn bestemd voor de bulkmarkt. Naast efficiëntie wordt het zaak om te streven naar o.a. diversificatie en veerkracht, naar meer vraag-gedreven productie, samenwerking in de keten en andere manieren van vermarkten.

ILVO analyseert en inspireert

ILVO focust op de mechanismen achter een goed verdienmodel en op best practices om nieuwe verdienmodellen te creëren. ILVO is betrokken bij tal van nationale en internationale projecten waarbij wordt geanalyseerd ‘of en hoe’ duurzame verdienmodellen kunnen worden opgebouwd op basis van nieuwe technologieën, aangepaste productieprocessen, nieuwe producten en diensten, aangepaste ketenconfiguraties en samenwerkingen, aangepast beleid enz.

Daarnaast inspireert ILVO landbouwers, andere schakels in de keten, erfbetreders, beleidsmakers e.a. tot gepaste keuzes in functie van duurzame verdienmodellen.

Hiervoor stellen de onderzoekers webapplicaties, beslissingstools en rekenmodellen ter beschikking en begeleiden ze trajecten om een verbeterd verdienmodel te vinden. Deze tools kunnen ook worden gebruikt voor bedrijfseconomische vormingen in de sectorgerichte onderwijsinstellingen.

Verdienmodellen tout court

ILVO neemt de verschillende aspecten van het verdienmodel onder de loep, en dit bij alle schakels in de voedingsketen. Dit moet toelaten om voedingssystemen op te bouwen met duurzame verdienmodellen voor de verschillende schakels. De concurrentiekracht versterkt, meer op basis van kwaliteit dan op basis van kostenleiderschap.