Onderzoeksproject C-GRAS: Klimaat-slim graslandbeheer voor meer koolstofopslag
Algemeen kader
Om koolstofopslag in de landbouwbodems op te slaan (bijvoorbeeld onder permenent grasland) blijken er in de praktijk tools te ontbreken. Dit project mikt erop om meer data beschikbaar te krijgen om de impact, kwaliteit, kosten en voordelen voor bodemgezondheid van verschillende nieuwe maatregelen accuraat in te schatten. Uit overleg met de landbouwsector blijkt een gebrek aan kennis en gebruiksvriendelijke en accurate tools om beslissingen op bedrijfsniveau te ondersteunen, en om de inspanningen voor SOC beter zichtbaar te maken. Voor landbouwers horen maatregelen ook vlot inpasbaar te zijn in de bestaande bedrijfsvoering. Het potentieel van grasland om bodemkoolstof (SOC) op te slaan is uitgebreid gedocumenteerd in internationaal onderzoek, terwijl dat in de huidige praktijk niet gerealiseerd wordt. De meerderheid van de SOC-stocks in Vlaamse graslanden blijken ver onder hun capaciteit te scoren. Landbouwers worden dubbel geaffecteerd door de klimaatverandering: enerzijds door de directe impact van extreem weer op hun opbrengsten, anderzijds door een toenemende druk van de consument en overheden, supermarkten en melkerijen om klimaatvriendelijker te gaan werken. Voor de veehouderij is de koolstof (C) die kan worden opgeslagen in graslanden daarbij een belangrijke troef.
Onderzoeksaanpak
In eerste instantie beoogt het project kennisbundeling en -verzameling. We selecteren beloftevolle beheermethoden, brengen kennis uit bestaande metingen en lange-termijnproeven samen en vullen kennishiaten op via vraag-gedreven teelt-technisch onderzoek. Met deze gegevens reiken we parameters aan voor bestaande C- en N-modellen voor graslandbeheer. In dialoog met doelgroepbedrijven en -organisaties evalueren we teelttechnische aspecten en grondbewerking, opbrengst, voederwaarde, kostprijs en effecten op bodemgezondheid. We faciliteren de transitie naar een duurzame, klimaat-slimme teeltwijze via gebruiksvriendelijke tools voor SOC, N en bodemgezondheid. ILVO zal hierbij vooral instaan voor de inventarisatie van de belangrijkste tools en modellen én zal de inputparameters leveren voor het simuleren van C-opslag in Vlaanderen, België en (Noord-West) Europa. Daarnaast is ILVO ook verantwoordelijk voor de opvolging van veldproeven waarin machinale bewerkingen worden onderzocht om de kwaliteit en productie van de graszode te behouden of te verhogen worden (i.e., beluchten, woelen en vernieuwen) .
Relevantie/Valorisatie
Vlaanderen wil tegen 2030 zijn broeikasgasemissies in de landbouw met 35% reduceren ten opzichte van 2005. Voor rundveehouderij is het produceren van voeders daarbij een heel belangrijke schakel. Via de innovaties voorgesteld in dit project willen we extra C-opslag mogelijk maken in graslandbodems, de bodemkwaliteit en productie van ruwvoer verbeteren én de concurrentiepositie en waardering van de de sector door de maatschappij verbeteren. Door teelttechnische optimalisatie streven we bovendien ook naar een vermindering van de uitstoot van nitraat en lachgas en willen we de biodiversiteit boven en onder de grond verhogen.
Financiering
VLAIO - Agentschap Innoveren & Ondernemen