Onderzoeksproject Bodembeheerpraktijken en koolstofopslag: inzicht in trade-offs tussen koolstofopslag – productie lachgas en methaan, en nitraatverliezen
Algemeen kader
Via een meta-analyse van Europese veldproeven, monitoring op lange-termijn veldexperimenten en simulaties is er meer duidelijkheid gecreëerd over wat er overheerst: de klimaatwinst door de inspanningen om meer koolstofopslag in de bodem te realiseren, of anderzijds de extra emissies van het broeikasgas lachgas en van stikstof die ontstaan ten gevolgde van die inspanningen. De voorlopige conclusie is dat, in de meeste gevallen de nadelen (emissies) kleiner blijven dan de voordelen (koolstofopslag). Er zijn wel nog flink wat kennishiaten geïdentificeerd.
Meer in detail onderzocht het SOMMIT-team hoe bepaalde bodembeheerpraktijken de koolstofopslag in bodems kunnen verhogen en tegelijk de trade-offs zoals N2O- en CH4-emissies en stikstofuitspoeling kunnen minimaliseren.
Onderzoeksaanpak
Er zijn 5 werkpakketten gerealiseerd: Een uitgebreide studie van literatuur en data over koolstofopslag en bijbehorende trade-offs. In acht experimenten werd het effect van organische materiaaltoediening (zoals compost en biochar) op N2O-emissies onderzocht. Er zijn simulatiemodellen ontwikkeld om de langetermijneffecten van diverse bodembeheerpraktijken op agro-ecologische systemen te voorspellen. Met het Fuzzy-expert systeem werden data geïntegreerd om een onderbouwde selectie van bodembeheeropties te ondersteunen. Ten slotte is de SOMMIT-index ontwikkeld: Deze tool evalueert de prestaties van praktijken op basis van trade-offs en synergiën.
Relevantie/Valorisatie
De SOMMIT-index is nog generalistisch. Hij beoordeelt praktijken op hun gewasopbrengst, koolstofopslag, broeikasgasemissies en stikstofuitspoeling. De meest duidelijke, en gunstige scores zijn voor de toepassing van compost en van biochar. Beiden zijn veelbelovend in heel wat contexten. SOMMIT leverde een geïntegreerde aanpak die niet alleen bestaande kennis samenbracht, maar ook nieuwe inzichten genereerde, en daarnaast belangrijke kennishiaten in kaart bracht. Er blijkt een sterke nood aan een geïntegreerde benadering en (nieuwe) veldproeven die naast koolstofopslag gelijktijdig de trade-offs meten. De index behoeft wellicht een doorontwikkeling op regionaal niveau.
Financiering
EU Horizon2020
