Onderzoeksproject BASTA: Biochars toegevoegde waarde in duurzaam landgebruik met gerichte toepassingen in processen, substraat- & (toekomstbestendige) openveld-teelt
Algemeen kader
Biochar gemaakt van houtige biomassa is van alle types biochar het meest geschikt als veenvervanger in substraten. Dat is één van de eindconclusies van BASTA. Bij aanvang van het onderzoeksproject was onduidelijk welke types biochar (er zijn er veel), gemaakt van welke biomassastroom en via welk proces, het beste konden worden ingezet voor welke toepassingen. BASTA bekeek algemener ook de economische, ecologische en technische haalbaarheid van biocharproductie en biochargebruik.
Qua biocharproductie was het doel om te kunnen oordelen in welke mate er sprake kon zijn van een waardevollere valorisatie voor bestaande restbiomassa, door vb. betere mest- en biomassaverwerkingstechnologieën te bekomen met lagere milieu-impact.
Onderzoeksaanpak
Een reeks biochars zijn concreet getest in een toepassing in mest- en biomassaverwerking, substraatteelten en in open veld. De onderzoekers verzamelden multidisciplinaire data (chemisch, biologisch, economisch, juridisch) om een oordeel te vormen over de meest optimale combinaties tussen startmateriaal, productieparameters en biochartoepassingen. Vervolgens zijn er biochartypes geselecteerd voor verdere opschaling en voor twee toepassingsvelden. Ten eerste mest- en biomassaverwerking met als doel 25% minder emissies aan broeikasgassen & ammoniak, en een 10% hogere procesefficiëntie te bekomen. De resultaten hierbij waren verrassend positief. Ten tweede is er getest in substraatteelt met een biochar-gebaseerd alternatief voor veen, met als doel 10% minder chemische gewasbeschermingsmiddelen te gebruiken en ook 30% minder nutriëntenverliezen, 10% meer waterhoudend vermogen (WHC), en 20-40% veenvervanging te bekomen. Ook hier, erg gunstige resultaten. De rol van biochar voor een klimaatbestendig (her)gebruik van marginale bodems is onderzocht, bijv. voor matig metaal-verontreinigde en droogtegevoelige bodems. Er zijn multidisciplinaire data met betrekking tot de levenscyclus samengebracht om het valorisatiepotentieel van biochar te optimaliseren.
Relevantie/Valorisatie
Samenvattend is de relevantie van BASTA groot te noemen voor beleidsmakers en bedrijven. Opportuniteiten zijn geïdentificeerd voor biocharproductie en toepassingsmethoden die winstgevend (bedrijfsperspectief) en wenselijk (maatschappelijk perspectief) zijn. De wetgeving omtrent biocharproductie en -gebruik in Vlaanderen en Europa is in kaart gebracht. Met de kennis vanuit BASTA kunnen de onderzoekers het valorisatiepotentieel van biochars bepalen (voorspellen) vanuit specifieke startmaterialen of gerichte toepassingen van individuele bedrijven door middel van korte O&O trajecten. Op basis van deze kennis kunnen businessmodellen ontwikkeld worden. Verschillende bedrijven in de BASTA commissie tonen interesse voor vervolgtrajecten. Een doordachte IP-strategie is hierbij noodzakelijk voor een goede kennisoverdracht en valorisatie van de resultaten bij commercialisatie.
