Video Wetenschap uitgedokterd 2024

Door samen te werken met Scimingo, biedt ILVO jonge wetenschappers de kans hun onderzoeksresultaten met moderne mediatechnieken over te brengen aan een breed publiek. Wetenschap Uitgedokterd haalt jonge wetenschappers uit hun vertrouwde lab of bureau en plaatst ze voor een camera met een duidelijke opdracht: vertel het grote publiek in een heldere 3-minuten-pitch over jouw onderzoek!

Kunnen we eiwitgewassen in België telen?

Fafalel, hummus, plantaardige burgers, ... Deze lekkernijen worden gemaakt uit kikkererwten en gele erwt. Helaas komen deze eitwitgewassen voornamelijk uit verre landen zoals Rusland of Argentinië. Kunnen we zulke eiwitgewassen dan niet in België telen? "Ja, dat kan!" zegt ILVO-onderzoeker Elien De Rooze. Zij legt uit hoe landbouwers eiwitgewassen kunnen verbouwen en waar ze precies op moeten letten. "Wie weet eten we zo ooit een boterham met hummus, waarvan alle grondstoffen geteeld zijn op dezelfde akker."

Koeien werken mee aan de klimaatoplossing

Koeien laten heel wat boeren. In die boeren zit methaan, een krachtig broeikasgas dat, net zoals CO₂, de aarde doet opwarmen. Kunnen we koeien minder methaan laten produceren? "Ja, door hun voeder aan te passen", zo legt Nico Peiren (ILVO) uit. Nico en zijn collega's zoeken uit welke methode het beste werkt. Zo slagen ze er al in om koeien zo'n 26% minder methaan te laten uitstoten. Hoe? Dat ontdek je in de video!

Een gezonde bodem voor een gezonde gewasontwikkeling

Wist je dat je in één theelepel aarde meer organismen kan vinden dan dat er mensen op de planeet zijn? Dat gaat van microscopisch kleine organismen, zoals bacteriën en schimmels, tot beestjes die je wel met het blote oog kan zien, zoals een regenworm. Voor een landbouwer is een bodem boordevol leven erg belangrijk om goede en gezonde gewassen te kunnen telen. Maar hoe krijg je zo'n gezonde bodem? Dat spit Koen Willekens uit in zijn onderzoek.

Hoeveel antibiotica zitten er in mest, bodem, water en groenten?

Hoeveel antibiotica zitten er in de omgeving? En over welke antibiotica gaat het dan? Dat bracht het Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO) voor het eerst grondig in kaart. Wat blijkt? "Antibiotica zijn wijdverspreid. We vinden ze vaak in mest en in de bodem, soms in vrij hoge concentraties. In water en groenten is dat minder het geval", legt onderzoeker Geertrui Rasschaert uit. Bij ILVO trachten ze te achterhalen waar en hoe we moeten ingrijpen om antibiotica in onze omgeving te beperken, bijvoorbeeld door middel van mestverwerkings- of waterzuiveringstechnieken.

Minder antibiotica op boerderijen

Hoe verminder je het gebruik van antibiotica op boerderijen? Door zoveel mogelijk te voorkomen dat de dieren ziek worden. Hiervoor moeten boeren hun dieren op een andere manier houden, denk aan aanpassingen in stallen en transport, het bijsturen van hun voer en bv. jonge dieren langer bij hun moeder laten blijven. Zulke veranderingen kunnen moeilijk zijn voor boeren omdat ze hun kosten kunnen verhogen. ILVO-onderzoeker Fanny Baudoin sprak met boeren en andere betrokkenen om deze uitdagingen te begrijpen. Ze wil aanbevelingen doen over hoe we deze moeilijkheden kunnen overwinnen, zodat we de behoefte aan antibiotica op boerderijen kunnen verminderen.

Hoe kunnen we oude leghennen langer goede eitjes laten leggen?

Wist je dat leghennen op een legbedrijf blijven tot ze anderhalf jaar oud zijn? Nadien is de kwaliteit van hun eieren niet langer voldoende om nog verkocht te worden. "Maar misschien kan dit nog wel 4 maanden langer, op voorwaarde dat hun gezondheid, hun welzijn en de eikwaliteit nog steeds in orde zijn", zo vertelt Karolien Langendries, coördinator van het Pluimveeloket van ILVO. Daar onderzoeken ze welke ondersteuning oude leghennen nodig hebben zodat ze langer goede eitjes kunnen leggen.

Boeren leren van boeren

Boeren hebben voortdurend nieuwe kennis nodig in deze snel veranderende wereld, bijvoorbeeld over hoe om te gaan met klimaatverandering of wat te doen met nieuwe plagen en ziekten die hun gewassen bedreigen. "Onderzoek toont aan dat de beste manier voor boeren om deze uitdagingen aan te gaan is om te leren van andere boeren," legt Simon Lox (ILVO - UAntwerpen) uit. Hij organiseert Farm Demonstration Networks, groepen van 10 tot 15 boeren die nieuwe praktijken testen op hun boerderijen en vervolgens elkaars boerderijen bezoeken om bijvoorbeeld het gebruik van een onkruidbestrijdingsrobot of een nieuwe gewasvariëteit te bespreken. Deze netwerken zijn meer dan een simpele kennisoverdracht. "Als boeren met elkaar praten, wisselen ze niet alleen informatie uit, maar ook betekenis."

Het groene goud van de toekomst

Waarom noemen wetenschappers microalgen wel eens 'het groene goud'? Wel, naast biobrandstoffen en astronautenvoeding kan je er ook zonnecrème mee maken. Zo bevatten deze kleine algen bevatten die hen beschermen tegen zonlicht, wat ook voor de mens van pas kan komen. Helaas maken ze van nature te weinig van die stofjes aan. Elke Vereecke (ILVO - UGent - FWO) onderzoekt hoe we microalgen kunnen telen boordevol van die zonlichtwerende stofjes.
Ontdek in deze video hoe ze dat doet!

Is Japanse hulst een goed alternatief voor buxus?

Weg met kale buxusstruiken! De beruchte buxusmot ging de laatste jaren flink tekeer in Vlaanderen. Maar geen paniek! Maak kennis met de Japanse hulst, een robuust alternatief dat immuun is voor deze vraatzuchtige rupsen. Het addertje onder het gras? De bodem in veel Vlaamse tuinen is niet zuur genoeg om deze struik goed te laten groeien. Bio-ingenieur Esther Geukens (ILVO - KU Leuven) gaat daarom aan de planten en aan de bodem sleutelen zodat Japanse hulst hier wel kan gedijen. Haar missie? Ervoor zorgen dat wij, en niet de buxusmot, van onze groene tuinen kunnen genieten!

Sojadrink 'made in Belgium'

Drinken we straks sojadrink 'made in Belgium'? Wel als het van Margo Vermeersch en haar collega's aan het ILVO afhangt! Nochtans is soja toch een gewas dat in tropische landen als Brazilië wordt gekweekt, niet? Klopt, maar Margo & haar collega's willen sojateelt in België introduceren en daarvoor riepen ze de hulp in van 1.000 Vlamingen. Zo willen ze ervoor zorgen dat we in de toekomst minder dan de huidige 700.000 ton (!) soja per jaar hoeven te importeren. Bekijk de video waarin Margo uitlegt hoever ze hiermee staan!