Onderzoeksproject Systemische innovaties voor minder voedeslverliezen doorheen de keten
Systemische innovaties voor een zerow waste supply chain
Algemeen kader
Het ZeroW project pakt de problematiek van voedselverliezen doorheen de keten aan door negen concrete innovatieve oplossingen uit te werken. Deze oplossingen focussen elk op een ander aspect van de voedselketen en vertrekken vaak vanuit een nieuwe technologie om voeding te produceren, verwerken, verdelen, verpakken of controleren. De technologische uitwerking alleen is echter niet voldoende om voedselverliezen effectief te reduceren. Centraal staat dan ook de vraag hoe we deze innovaties kunnen inbedden en opschalen in het bestaand voedselsysteem. De ambitie van het project is totaaloplossingen uit te werken die in verschillende regio’s kunnen worden toegepast om voedselverlies én voedselarmoede te reduceren.
Onderzoeksaanpak
Binnen ILVO dragen we hieraan bij op verschillende manieren. Zo werken we, als één van de negen innovatieve oplossingen, aan een flexibele - zelfs mobiele - verwerkingsinstallatie voor overschotten van groenten en fruit.. Anderzijds zorgen we ook voor de nodige tools en systemen om dergelijke innovatieve oplossingen in het algemeen te ondersteunen. Dankzij de systemic innovation readiness level assessment kunnen de pilootprojecten hun evolutie voor verschillende dimensies monitoren en bijsturen waar nodig. Voorbeelden van relevante dimensies die nodig zijn binnen een systeemaanpak zijn: alignatie met wetgevingskaders, bedrijfs- en waardeketenlogica en gedragslogica. Zo stimuleren we systeemdenken en vermijden we een éénzijdig technologische oplossing met beperkte implementatiemogelijkheden. Tot slot voorzien we via de Data Space een open, transparant en betrouwbaar model om data over voedselverlies te delen met de juiste partners in de keten. Specifiek voor de flexibele verwerkingsinstallatie zouden beschikbare reststromen via deze Data Space gematched kunnen worden met de beschikbare verwerkingscapaciteit en met de juiste recepturen.
Relevantie/Valorisatie
Voedselverlies is een zeer groot probleem, 20% tot 33% van het voedsel dat geproduceerd wordt gaat verloren. Dit genereert 8-10% van de globale broeikasgasemissies. Het reduceren van voedselverlies blijkt bovendien zeer moeilijk: het percentage daalde de afgelopen jaren amper. Er werd reeds onderzoek gedaan naar de beïnvloedende factoren en de lock-in effecten. Daaruit blijkt dat voedselverlies een ‘wicked problem’ is dat actie vereist van verschillende actoren tegelijk. Binnen het ZeroW project trachten we alle relevante actoren te betrekken en zo effectieve oplossingen voor voedselverlies te ontwikkelen.
