Persbericht Quinoa, soja, kikkererwt, bruine boon… en de uitgedroogde akker van 2022: resultaten

Quinoa, soja, kikkererwt en droge boon, bedoeld voor de menselijke voedingsketen, worden in onze regio op dit moment nog niet of nauwelijks nog verbouwd, maar als beloftevol nieuw landbouwgewas zitten ze wél in het teelttechnisch en/of veredelingsonderzoek van ILVO. Het zijn eiwitrijke gewassen, die Vlaanderen wenst te bevorderen op het veld en op het bord.

De voorbije, uiterst droge zomer van 2022 was een zwaar examen voor deze nieuwe gewassen.

Dit zijn de eerste observaties na oogst:

Quinoa zit in 2022 eerder aan de bovengrens. Naargelang het veld liggen de ruwe opbrengsten tussen 3 tot 4 ton. Dat is meer dan het voor quinoa slechte jaar 2021, toen er slechts 1.5 tot 3 ton/ha ruwe opbrengst kon worden geoogst. Gerda Cnops, onderzoeker/veredelaar Quinoa: “We hebben dit jaar een andere zaaitijdstip uitgeprobeerd: maart, in plaats van half april. Dat gaf goede resultaten. Quinoa kan goed tegen een beetje voorjaarsvorst. De bloei vond nu ook iets vroeger plaats, al in juni. Hierdoor ontsnapte het gewas aan de extreme hitte tijdens de bloei. Hitte is niet gunstig voor een goede bevruchting.” De Vlaamse quinoa heeft de lange zomerdroogte van juli en augustus 2022 goed overleefd. De planten vonden ondanks de droogte nog voldoende vocht in de bodem. De quinoakorrels zijn dit jaar, door het uitblijven van late zomerregen, lichter van kleur, wat gunstig is voor de kwaliteit.
ILVO veredelt quinoa om het gewas beter aan te passen aan ons klimaat, en eveneens om de nu ongelijke afrijping via nieuwe rassen gelijkmatiger te krijgen.

Soja heeft, in vergelijking met vorig jaar, minder opbrengst gegeven. Het gewas landt hier in 2022 middelmatig, op 3 ton/ha gemiddeld. Greet Tavernier (teeltonderzoeker soja): “Soja gaat in bloei in de eerste helft van juli. Dan was het al droog. We vermoeden dat er daardoor minder bloemen zijn gevormd en dus ook minder peulen, waarin de bonen zitten.”
De sojaveredeling heeft ILVO, samen met VIB, uitbesteed aan zijn (eerste) spin off Protealis. Die moet sojarassen ontwikkelen die beter geschikt zijn voor teelt in Noordwest-Europa. De eiwitgehaltes - altijd erg belangrijk - van de geoogste sojabonen van 2022 zijn nog niet bekend.

Kikkererwten presteren uitzonderlijk goed dit jaar, terwijl het vorig jaar 2021 een ramp was. Hilde Muylle, onderzoeker nieuwe gewassen en coördinator van de onderzoeksprojecten KikLoVe en KiKeT: “We halen dit jaar ongeveer 3 ton/ha op de eigen ILVO- proefvelden en ook bij de 14 met kikkererwt pionierende landbouwers die we begeleiden.” In mei heeft het gewas zich goed kunnen vestigen, d.w.z. de wortels konden zich goed ontwikkelen en de symbiose met de bodembacteriën lukte.

Voor resultaten uit de proefteelt van droge bonen (witte boon, berlottis en rode nierboon) is het nog te vroeg. Die zijn nog niet allemaal geoogst.

Conclusie: Afhankelijk van hun groeifase verteren deze gewassen de droogte beter of slechter. Deze data over opbrengst, droogtetolerant gedrag, kwaliteit van oogst, oogstzekerheid etc zijn belangrijk voor landbouwers die hun kans en risico willen inschatten, wanneer ze een nieuw gewas in hun teeltrotatie zouden overwegen.