Onderzoeksproject Bomen op de weide: bepalen van adequate beplanting als beschutting voor dieren die buiten gehouden worden
Algemeen kader
In opdracht van Dierenwelzijn Vlaanderen hebben BOS+ en ILVO opgelijst hoe het welzijn van runderen, schapen en paarden op een natuurlijke manier kan worden gegarandeerd in de weide. Het resultaat is een onderbouwde lijst aan mogelijkheden, gaande van alleenstaande bomen, over hagen en heggen, houtkanten als hakhout, kleine bosjes en vruchtdragende hoogstamboomgaarden. Telkens is hun beschuttingspotentieel en hun aanleg en onderhoudsbehoefte in kaart gebracht. Doel van het project WEIDESCHERM was om van de onderzochte boomsoorten en struiken te bepalen welke een aanvaardbaar gunstig effect op het dierenwelzijn (beschutting tegen zon, regen, wind...) hebben, en tegelijk ook een goede voederwaarde en windbestendigheid, en geschikt zijn op een standplaats als een weide.
Onderzoeksaanpak
Eerst werd het effect van extreme weersomstandigheden op het welzijn van buitendieren onderzocht, evenals hun voorkeuren op vlak van beschutting, microklimaat of voederwaarde. Ook werd gekeken welke boom- en struiksoorten minder geschikt of zelfs giftig zijn. Omdat niet alle bomen elke standplaats even goed verdragen (bv. door wind of betreding), namen we ook dit aspect mee tijdens het onderzoek. Daarnaast vatten we de relevante wetgeving en subsidiemogelijkheden samen. Via terreinbezoeken bij tien toepassers onderzochten we praktijkervaringen met voor- en nadelen, knelpunten en noden.
Relevantie/Valorisatie
De resultaten van het onderzoek zijn gebundeld in een wetenschappelijk eindrapport en een samenvattende brochure. Het verslag van de terreinbezoeken is te vinden in de sectie 'Toepassers aan het woord' op de website van Agroforestry Vlaanderen. In praktische fiches zijn informatie over de aanleg en het beheer van verschillende beschuttingstypes verzameld, zoals alleenstaande bomen, hagen en heggen, houtkanten als hakhout, kleine bosjes en vruchtdragende hoogstamboomgaarden. Samen met de Bodemkundige Dienst van België is een van de modules van de ‘Agroforestry Planner’, ‘BETULA', gefinetuned op maat van veetelers die op zoek zijn naar geschikte boomsoorten voor hun perceel.
