Persbericht ILVO en INBO werken intensiever samen

06/05/2025

Minister Jo Brouns onderschrijft de MOU in boerderij Herpendalvallei (Bierbeek)

De twee grootste Vlaamse Wetenschappelijke Instellingen, ILVO en INBO, ondertekenen op 6 mei 2025 een Memorandum of Understanding. Vlaams Minister van Omgeving en Landbouw Jo Brouns, inhoudelijk bevoegd voor (het grootste deel van) de onderzoeksprogramma’s in beide kenniscentra is verheugd: “Dit is een belangrijke stap in de integratie van wetenschappelijke expertise ten behoeve van een duurzaam landbouw- én natuurbeleid in Vlaanderen. Via de versterkte contacten kunnen ILVO en INBO helpen om (kennis)bruggen te slaan tussen tussen natuur- en landbouwuitdagingen.”

De MOU is toepasselijk ondertekend op een natuurinclusieve korte keten boerderij, nl. Herpendalvallei in Bierbeek.

ILVO en INBO menen dat hun beider wetenschappelijke inzichten en de vertaling ervan in praktijkgerichte toepassingen verrijkend zijn voor het ecologisch landschap, en versterkend voor het landbouwbedrijf.

INBO

Hilde Eggermont, administrateur generaal INBO: “Wij hebben onderhandeld over een intensievere samenwerking met ILVO, omdat dit zal bijdragen aan de transitie naar een duurzaam voedselsysteem dat zorg draagt voor natuur, klimaat en planeet, én rekening houdt met de betrokken actoren en de afgesproken natuur- en milieudoelstellingen.”

INBO is het onafhankelijk onderzoeksinstituut van de Vlaamse overheid dat het biodiversiteitsbeleid en -beheer onderbouwt en evalueert. Dat gebeurt via toegepast wetenschappelijk onderzoek, data- en kennisontsluiting. INBO ondersteunt organisaties voor natuurbeheer, bosbouw, landbouw, jacht en visserij. Het verspreidt informatie naar het groot publiek.
De overheid investeert precies 40 jaar in een eigen wetenschappelijke instelling voor Natuuronderzoek. In 1985 was dat eerst het Instituut voor Natuurbehoud. In 2006 fusioneert dit met het Instituut voor Bosbouw en Wildbeheer en ontstaat INBO (Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek). INBO is een IVA zonder rechtspersoonlijkheid, met 270 medewerkers.

ILVO

Joris Relaes, administrateur-generaal ILVO: ”Samenwerken met meerdere collega-kenniscentra zit in het DNA van ILVO. Deze samenwerkingsovereenkomst is voor ons logisch. Op een proactieve, objectieve en integere wijze kunnen wij samen in nieuwe en bestaande trajecten de verduurzaming bewerkstellingen in gebieden die elkaar sterk beïnvloeden.”

Het Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek ILVO heeft als missie te werken aan de verduurzaming van de landbouw, visserij en agrovoedingssector, in eerste instantie in Vlaanderen, maar bij uitbreiding ook in België, Europa en in de rest van de wereld. De kennisopbouw is erop gericht om op een maatschappelijk verantwoorde manier, binnen de planetaire grenzen, voldoende, gezond en gevarieerd voedsel te kunnen produceren voor 10 miljard monden in 2050.
In ILVO’s strategie staan systeemdenken, integratie van stielkennis met nieuwe technologie, co-creatie en vijf organisatorische waarden centraal. Ruim 750 medewerkers realiseren dagelijks multidisciplinair, onafhankelijk onderzoek.

ILVO wortelt met zijn landbouwkundig onderzoek in ruim 100 jaar geschiedenis. In 1920 richt het toenmalig Ministerie van Landbouw een Staatslandbouwhogeschool op in Gent. Vanaf 1932 ontstaan er 9 aparte gespecialiseerde Rijksstations, die in het Vlaams landsgedeelte de sterk veranderende landbouwsectoren bijstaan in hun transitie naar hogere opbrengsten, oogstszekerheid en een meer voedselveilige en duurzame agro-voedingsketen. Via overheidsinvesteringen groeit de onderzoekskouter nabij Lemberge naar ruim 200ha. Er komen onderzoeksserres, proefstallen en labs. Na een reeks reorganisaties (9 Rijksstations in één Centrum voor Landbouwkundig Onderzoek (CLO) in 1998; versmelting van het CLO met het LEI (Landbouweconomisch Instituut) in 2005) ontstaat, in Vlaanderen, ILVO (2006). ILVO is een IVA zonder rechtspersoonlijkheid (VO), maar met ook een omvangrijk Eigen Vermogen (EV ILVO).

Minister Jo Brouns

Duurzaam landbouw- én natuurbeleid in Vlaanderen zijn belangrijke doelen in de beleidsbrief van de minister. De MOU tussen ILVO en INBO wordt voor kennisneming mee ondertekend door de minister van Omgeving en Landbouw.

Minister Brouns: “Deze versterkte institutionele samenwerking tussen twee toonaangevende publieke Vlaamse wetenschappelijke instellingen wijst op een slimme toekomstgerichte strategie. Ik pleit geregeld voor een verdere depolarisatie tussen natuur en landbouw. Er zijn veel win-wins voor beide sectoren te verwachten nu INBO en ILVO actiever informatie, methodieken en kennisgaan delen. Dit zijn twee instituten die hun inzichten valoriseren via beleidsondersteuning en -adviezen. Dat die adviezen op cruciale domeinen meer geïntegreerd kunnen gebeuren is een goede zaak.”

Symbolische actie tijdens de ondertekening

Tijdens de ondertekening en het bezoek aan de boerderij Herpendalvallei assisteert de minister bij twee praktijkonderzoeken die de relatie tussen biodiversiteit en landbouw tastbaar maken.

Het eerste onderzoek, opgezet door het INBO, maakt gebruik van een LED-emmer om nachtvlinders aan te trekken in de nacht van 5 op 6 mei. Deze vaak onopvallende, maar uiterst belangrijke wilde bestuivers spelen een essentiële rol in de bestuiving van landbouwgewassen. Door de aanwezige soorten in kaart te brengen, kunnen onderzoekers de impact van landschapselementen zoals hagen, holle wegen en hoogstamboomgaarden op de bestuiverspopulatie evalueren. Dit type kleinschalige landschapsinrichting komt de natuur ten goede, maar verhoogt ook de ecosysteemdiensten die gunstig zijn voor landbouwers.
Daarnaast neemt de minister ook een bodemstaal, dat later door ILVO kan geanalyseerd worden op cruciale indicatoren zoals koolstof, nutriënten en bodemleven. Deze informatie helpt landbouwers om hun bodem op een duurzame manier te beheren, wat leidt tot hogere opbrengsten op lange termijn, minder afhankelijkheid van externe inputs en een betere weerbaarheid tegen klimaatschommelingen.

Symbolische plek voor de handtekening en actie: boerderij Herpendal in Bierbeek (bij Leuven)

Het bedrijf is bijzonder én piepjong. Nog maar 4 jaar geleden hebben 4 apart-opererende biologische bedrijven gezamenlijk ingetekend op een langdurige erfpacht voor 16ha landbouwgrond van het Leuvense OCMW, in een prachtige kouter in Bierbeek. Zij werken in een coöperatieve structuur. De partners mikken op een gemengd, circulair, biologisch landbouwbedrijf, geworteld in een levend boerenlandschap. Er is een bewuste verbinding tussen bodem, plant, dier (gedeeltelijke begrazing door koeien, voor de kaasmakerij) en mens. Er is directe verkoop van groenten, fruit, kaas en beleving voor burgers uit de nabijheid. Herpendalvallei levert zijn smaakvolle, vitale voedingsproducten ook aan een nabije grootkeuken in de zorgsector.

“Herpendalvallei doet actief en voortdurend aan kennisontwikkeling over agro-ecologie,” zegt boerin Jen Nold “Wij hebben al geparticipeerd in onderzoeksprojecten van ILVO én van INBO, om onze doelstellingen te verwezenlijken op vlak van agro-ecologie, een gezonde bodem, spaarzaam omspringen met grondstoffen en het tegengaan van klimaatverandering, het verbeteren van de biodiversiteit, rotaties met vlinderbloemigen, vernieuwende toepassingen van onderzaai... “