Corporate nieuws Dierenwelzijn-onderzoek bij melkvee

Technologie in de stal

Het Monicow I en II project ontwikkelde ultra-wide-band sensoren om de positie van koeien in de stal continu te volgen. Zo konden onderzoekers hun bewegingen, sociale interacties en bezochte zones in kaart brengen. De sensoren maken het ook mogelijk specifieke gezondheidsaspecten te monitoren, zoals activiteitsniveau, rusttijden en herkauwtijden. Op basis van deze gegevens stelt het huidige prototype veehouders in staat bronst te detecteren en het afkalven te voorspellen.

Dierenwelzijn Scan

De Dierenwelzijn Scan, ontwikkeld samen met Boerenbond, vertaalt wetenschappelijke kennis over dierenwelzijn naar een praktisch instrument voor de veehouder. De scan werkt met diergebonden metingen: het dier zelf is dus het uitgangspunt. De tool laat veehouders toe om het welzijn op hun bedrijf op te volgen doorheen de tijd en te vergelijken met andere bedrijven. De Scan wordt intussen ook gebruikt in dierenartsopleidingen, waar studenten leren welzijnsadvies te formuleren op basis van reële data.

Koele koeien

Hittestress bij melkvee werd onderzocht op landbouwbedrijven en in natuurgebieden om te zien hoe koeien gebruik maken van schaduw. Koeien zochten schaduw op naarmate de temperatuur steeg. In natuurgebieden, waar natuurlijke beschutting aanwezig was, werd een kunstmatig schuilhok amper gebruikt. Schaduw verlaagde het risico op daling in melkgift en melkkwaliteit én verhoogde het thermisch comfort van melkkoeien, zoogkoeien en kalveren. In de Weidescherm-brochure, een praktische gids voor landbouwers, kan meer informatie gevonden worden voor natuurlijke beschutting in weides.

Kleine studies

Een masterproef over muziek in de stal toonde aan dat klassieke muziek rond de melkrobot de melkproductie licht verhoogde, terwijl popmuziek het omgekeerde effect had. De koeien zochten de muziek echter niet actief op.

In een studie over Low Stress Stockmanship (LSS) kregen veehouders training in het rustig en respectvol drijven van koeien. Na de opleiding gebruikten ze minder fysieke druk en reageerden de dieren rustiger, minder gefrustreerd en meer coöperatief.

Het comfort van rustplaatsen werd onderzocht in een proef over hellende ligboxen. Koeien bleken een voorkeur te hebben voor licht hellende rustplaatsen van 3%. Een rustplaatsen met een helling van 10% werd vermeden.

Ook in het LOKROB-project werden koeien uitgedaagd. Onderzoekers testten alternatieven voor het klassieke krachtvoeder als lokmiddel naar de melkrobot, zoals voederbieten en kalfvocalisaties. De bieten zorgden voor meer melkbeurten, maar hadden geen effect op de melkgift; kalfgeluiden hadden geen effect.

Melkvee in de toekomst

In de toekomst wil ILVO dieper ingaan op de gezondheid van kalveren. Huidig onderzoek toont aan dat het tijdstip waarop het kalf een lage immuniteit heeft, vaak samenvalt met het moment waarop kalveren in verzamelcentra worden samengebracht, wat gepaard gaat met meer ziektegevallen en een hoger antibioticagebruik. Daarom wil ILVO mogelijke toekomstige oplossingen bekijken, zoals het langer op het bedrijf houden van kalveren, het ondersteunen van koe-kalfcontact kort na de geboorte en het experimenteren met groepshuisvesting in plaats van individuele boxen.

Het Wetenschappelijk Referentiecentrum Dierenwelzijn Landbouwhuisdieren (RefWel) zal de komende jaren een belangrijke rol spelen in het opvolgen en verbeteren van het welzijn van melkvee. Er wordt een monitoringsprotocol ontwikkeld om jaarlijks trends in melkveewelzijn op te volgen, zodat er in de toekomst gericht bijgestuurd kan worden waar nodig. Daarnaast organiseert RefWel opleidingen voor overheidspersoneel en inspecteurs, zoals in december over transport en de planning van transport (alle diercategorieën, o.a. melkvee), en in het voorjaar een sessie rond rundvee in samenwerking met het Rundveeloket (met focus op economie, management en welzijn). Eerder vond al een webinarreeks over kalveropfok plaats, en ook in de toekomst staan nieuwe webinars en workshops gepland. Bovendien publiceert RefWel regelmatig vulgariserende artikels over onder andere melkvee.

Dit artikel komt tot stand n.a.v. 11 jaar Melkveestal