Dossier Soja
Traditioneel wordt soja in Vlaanderen vooral verwerkt tot veevoeder, maar steeds meer consumenten kiezen voor plantaardige eiwitalternatieven zoals sojadrinks en -burgers. Tegelijk groeit de aandacht voor milieueffecten van geïmporteerde soja. Als we de afhankelijkheid van import in Vlaanderen zouden kunnen verminderen, verandert het milieuplaatje aanzienlijk. Daarom vormt het telen van soja op Vlaamse bodem een duurzaam en ambitieus doel, met veel potentieel voor de toekomst.
Wat doet ILVO?
-
In de groeikamers gebeurt fundamenteel onderzoek naar ondere andere de juiste inoculatietechnieken en stammen.
De sojaplant
Wereldwijd behoort soja tot de belangrijkste akkerbouwgewassen, met Zuid-Amerika en de Verenigde Staten als grootste producenten. Soja is een subtropische, éénjarige vlinderbloemige, waarvan de bonen 18-20% olie en tot 45% eiwit kunnen bevatten. De olie afkomstig van de bonen is de meest geconsumeerde plantaardige olie wereldwijd. Het bijproduct, sojaschroot, is de belangrijkste eiwitbron voor onze veestapel.
Naast een hoog eiwitgehalte, bevatten sojabonen een ‘volledige’ eiwitsamenstelling. Sojabonen bevatten namelijk alle essentiële aminozuren. Daarenboven is soja goed verteerbaar en rijk aan vitaminen en mineralen.
Europese sojarassen worden ongeveer één meter groot. De bladeren zijn drietallig en kleine paarse of witte zelfbestuivende bloemen ontwikkelen zich in de oksels van de bladeren. Na de bloei vormen zich peulen met één tot vier lichtgele bonen met een gele, bruine of zwarte ‘navel’ (hilum). De bladeren vallen af voordat de peulen rijp zijn.”
Is soja-import nog verantwoord?
De grote vraag naar eiwitrijke gewassen leidt al jaren tot stevige prijsstijgingen en marktspeculatie. Tegelijkertijd roept de import van soja maatschappelijke en ecologische vragen op. Om aan de groeiende vraag te voldoen, vindt er in soja-exportlanden grootschalige ontbossing plaats. Dit leidt tot verlies van biodiversiteit, bodemerosie, klimaatverandering en sociale problemen voor lokale gemeenschappen, wat het verzet tegen deze praktijken steeds groter maakt.
Daarnaast hecht de consument steeds meer belang aan het sluiten van kringlopen en vraagt met name in Europa vaker om GGO-vrije soja, die in de belangrijkste soja-exportlanden nauwelijks wordt geteeld. Het is dan ook niet verrassend dat de vraag naar lokaal geproduceerde, verantwoorde grondstoffen toeneemt. De teelt van soja in Vlaanderen kan perfect inspelen op deze behoefte.
Sojaonderzoek op ILVO
Rassenproeven
ILVO voert in opdracht van de Vlaamse Overheid vergelijkende proeven uit met alle rassen van de voedergewassen en groenbedekkers op de Belgische nationale rassenlijst, waaronder ook soja. Jaarlijks worden de resultaten van deze proeven gepubliceerd in een beschrijvende en aanbevelende rassenlijst. Deze lijst biedt een overzicht van de landbouwkundige waardering van alle sojarassen op de Belgische nationale rassenlijst. Omdat de rasvergelijkingen gebaseerd zijn op objectieve proefveldgegevens, kunnen landbouwers op basis van deze informatie een beter geïnformeerde rassenkeuze maken.
Meer informatie is terug te vinden op de officiële Rassenlijst website:
> Bekijk ook de Rassenlijst website
Onderzoeksprojecten
ILVO is actief bezig met onderzoek naar sojateelt in Vlaanderen. Al heel wat projecten werden succesvol afgerond en een reeks nieuwe projecten gingen van start. Neem zeker een kijkje op de ILVO website voor een volledig overzicht van al het sojaonderzoek.
Onderzoeksprojecten
