Onderzoeksproject Het gebruik van bewaarvloeistof van insectenvallen voor monitoring van quarantaineschimmels in Belgische bossen
Algemeen kader
In welke mate kan de monitoring op (schadelijke) insecten tegelijk ook worden ingezet voor de opvolging van nieuw-binnenkomende exotische schimmelpathogenen die planten kunnen bedreigen? Dat is de centrale vraag in het onderzoeksproject FUNIN2TRAP. Een apart fijnmazig monitoringsnetwerk voor schimmelpathogenen in onze bossen en rurale gebieden realiseren, om vroege waarnemingen te kunnen doen en dus de kans op succesvolle inperking te vergroten, is onhaalbaar want te duur. Mochten de reeds bestaande insectenvallen ook bruikbaar kunnen zijn voor schimmels, dan zou dit de mogelijkheid en prijs van schimmelmonitoring gunstig beïnvloeden. Daarvoor moet er veel voorafgaandelijk studiewerk worden verricht.
Het risico op introductie van exotische pathogenen is toegenomen t.g.v. groeiende internationale handel en klimaatverandering. Hoewel bioveiligheidsmaatregelen de kans op introductie verlagen, blijven er voortdurend introducties voorkomen.
Onderzoeksaanpak
De onderzoekers bekijken eerst op laboratoriumschaal of en welke courant gebruikte bewaarvloeistoffen, DNA-extractiemethoden en protocols voor amplicon sequencing geschikt zijn, en hoe het zit met de sensitiviteit en specificiteit in gecontroleerde omstandigheden. Ze zetten de gestelde methodologie op punt door ze toe te passen op stalen bekomen uit insectenvallen en spore traps in gecontroleerde binnenomstandigheden en in de buurt van bomen die symptomen van schimmelgroei vertonen. Zo verkrijgen ze kennis over de rol van het valtype in het aantal en de diversiteit van gevangen sporen. Tot slot worden de best scorende valtypes daadwerkelijk uitgezet op verschillende locaties in naald- en loofbossen in Wallonië tijdens de zomer en herfst, om de aanpak te valideren in praktijkomstandigheden.
Relevantie/Valorisatie
De relevantie voor de bescherming van de bosbouw, de landbouw en de natuurlijke ecosystemen is hoog. Het finaal doel is om nieuwe exotische pathogenen in bossen die zich proberen te introduceren, zo snel mogelijk te detecteren, zodat zij zo optimaal mogelijk ingeperkt kunnen worden. ILVO heeft reeds expertise in enerzijds het monitoren van schimmelpathogenen in de lucht (via traditionele sporenvangers) en anderzijds het monitoren van insecten via insectenvallen. Deze expertises combineren zou een aanzienlijke en logische extra valorisatie betekenen. De onderzoekers nemen zich voor om hun resultaten transparant af te toetsen met deze van andere onderzoeksinstellingen in het kader van het simultaan verlopende transnationale Euphresco project FUNinTRAP.
Financiering
FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de voedselketen en Leefmilieu
