Onderzoeksproject Minder verlies door meer uniformiteit binnen een vleesvarkensronde
Algemeen kader
Binnen eenzelfde productieronde kunnen vleesvarkens individueel toch sterk verschillen in lichaamsgewicht. Dat brengt economische en ecologische kosten. Het project UNIPIG heeft getracht om alle factoren in kaart te brengen die deze variatie beïnvloeden. Er zijn ook meerdere managementstrategieën getest om beter met de variatie om te gaan, en/of de variatie te verminderen. Het meest concrete en diect bruikbare resultaat van UNIPIG is de nieuwe webtool slachtdoordacht.be. Die bieden de varkenshouders meer inzicht in de impact van variatie op hun bedrijf, doordat de groeicurves van de vleesvarkens worden gesimuleerd, en door een geod rekenmodel dat het effect van groeisnelheid, voederconversie, uniformiteit en marktprijzen op het bruto saldo op elk moment toont. Varkenshouders kunnen hiermee het optimale slachtmoment bepalen en via een geïntegreerd monitoringsprotocol eenvoudig slachtgegevens analyseren om de variatie binnen hun productierondes in kaart te brengen, zonder dat elk dier individueel gewogen moet worden.
Onderzoeksaanpak
De aanpak? Op basis van literatuur, historische data en observaties op proef- en praktijkbedrijven zijn er verschillende factoren geïdentificeerd die samenhangen met uniformiteit in de verschillende levensfasen van het varken. Het antwoord is dat uniformiteit te maken heeft met een combinatie van factoren: genetische achtergrond, kenmerken van de zeug en de toom, vroege groeiprestaties van de biggen. In zes interventiestudies hebben de onderzoekers vervolgens uiteenlopende strategieën onderzocht om uniformiteit te verbeteren. Dat ging van selectie van eindberen en aangepaste lactatievoeders bij zeugen, tot het verminderen van de speendip via optimalisatie van ijzerstatus en voederopname, en het beperken van variatie bij vleesvarkens via voederstrategieën en het gebruik van Improvac bij gelten. In de nieuwe webtool 'slachtdoordacht' is bovenstaande kennis praktisch geïntegreerd om populaties met variatie in lichaamsgewicht te modelleren en slachtstrategieën te optimaliseren. De webtool bevat trouwens ook een monitoringsprotocol waarmee varkenshouders via slachtdata de variatie binnen hun bedrijf kunnen inschatten, zelfs bij gespreide slachtdagen.
Relevantie/Valorisatie
Hoewel de studies waardevolle inzichten opleverden, bleken veel factoren die verband houden met uniformiteit moeilijk stuurbaar of nog niet causaal onderbouwd. Daardoor zijn er relatief weinig directe handvaten opgedoken om variatie inde toom actief te reduceren. De grootste meerwaarde van het project ligt in de toepassing van 'slachtdoordacht'. Deze laat varkenshouders toe om het optimale slachtmoment voor verschillende populaties in functie van de marktomstandigheden te bepalen, het effect van afleverstrategieën op de brutomarge te simuleren en variatie binnen hun bedrijf te monitoren op basis van slachtdata. De tool biedt een laagdrempelig instrument voor procesoptimalisatie en economische sturing. Dankzij de gebruiksvriendelijkheid, flexibiliteit en directe link met opbrengstpotentieel, is de verwachting dat de tool breed ingang gaat vinden bij varkenshouders en hun adviseurs.
Financiering
VLAIO
