Onderzoeksproject Houtvezel als veenvervanger voor een toekomstgerichte en duurzame tuinbouw

Algemeen kader

Voor aardbeien in serres zijn houtvezelsubstraten gebaseerd op fijnspar met succes te gebruiken als alternatief voor veengebaseerde substraten . Dat is één van de opvallendste resultaten van het internationale onderzoeksproject SUBTECH. Het project had als doel om milieuvriendelijke, veenvrije teeltsubstraten te ontwikkelen op basis van een hernieuwbare grondstof zoals houtvezel.
Veengebruik in de tuinbouw en sierteelt afbouwen draagt betekenisvol bij aan een beperking van de broeikasgasemissies en dus aan de verduurzaming van de sector. Dit project had een link met Noorwegen: In de voorbije honderd jaar is daar ongeveer één derde van de veengebieden vernietigd door de ontginning van veen als tuinbouwsubstraat. De aanhoudende politieke druk om veengebruik te verminderen vertaalt zich in resticties.

Onderzoeksaanpak

De onderzoekers wisten dat het gebruik van houtvezel als veenvervanger geen eenvoudige omschakeling voor de tuinbouw zou worden. Daarom werkten ze aan precisie-fertigatie gebaseerd op modellen (Big Data) en sensortechnologie. Men mikte op een verlaging van de milieu-impact en minder waterverliezen, maar daarnaast zeker ook op hogere opbrengsten en een hogere gewaskwaliteit. Partners uit Noorwegen hebben in SUBTECH de ontwikkelingen van veenalternatieven mee ondersteund.
De bemesting en watergift zijn geoptimaliseerd voor deze nieuwe substraatmengsels op basis van sensor-monitoring. Veelbelovende mengsels kunnen nu verder getest en beoordeeld worden door Noorse telers.

Relevantie/Valorisatie

SUBTECH heeft de manier van denken over teeltsubstraten grondig veranderd. Er is een vervolgstudie met het project SUBTECH2.0. Bij afloop van dit project zijn er nieuwe, functionele houtvezel-gebaseerde teeltsubstraten voor de professionele glastuinbouw ontwikkeld en getest. Ook het HERgebruik van het houtvezelsubstraat gaf positieve resultaten. Nieuwe kennis over plantenvoeding en sensorgebaseerde fertigatie leidt intussen tot een beter inzicht in de plantenfysiologie en een meer grondstofefficiënte precisietuinbouw. Deze nieuwe kennis over teelt in duurzame houtvezelsubstraten is samengevat en gecommuniceerd.

Financiering

Norwegian Research Council