Algemeen Hefbomen voor het opschalen van biologische en duurzame voedselsystemen

FOODLEVERS wil hefbomen identificeren om innovatieve biologische voedselsystemen verder te ontwikkelen en op te schalen. Dit moet een efficiënter gebruik van hulpbronnen bevorderen, inefficiënties opsporen, de motieven blootleggen in de besluitvormingsprocessen die hebben geleid tot de huidige configuratie van de voedselsystemen, configuraties die ‘werken’ identificeren en nagaan hoe die kunnen worden opgeschaald.

Transitie naar meer duurzame voedselsystemen is een belangrijke maatschappelijke uitdaging. Het Europese FOODLEVERS, met ILVO als 1 van de 8 partners, gebruikt systeemdenken om de potentiële hefboomwerking in voedselsystemen te onderzoeken. Hierbij gaat aandacht naar producten, productietechnologieën, marketingpraktijken en actoren. In plaats van elke schakel in een voedselsysteem afzonderlijk te beschouwen, houdt FOODLEVERS rekening met hun onderlinge afhankelijkheid. Veranderingen in het gedrag van actoren in de verschillende schakels kunnen zo, als ze samengebracht worden, systeemverandering teweeg brengen. Om een dergelijke holistische visie op voedselsystemen op te bouwen, volgt dit project een multidisciplinaire en multi-actor benadering. In innovatieve casestudies van biologische en duurzame voedselsystemen worden de verschillende gedragingen ‘van wieg tot graf’ opgevolgd, om potentiële hefbomen voor meer duurzaamheid te identificeren.

FOODLEVERS zoekt eerst kenmerkende elementen van voedselsystemen, innovatieve casestudies doorheen de EU en gegevens nodig voor een gemeenschappelijk referentiesysteem. Daarna worden de voedselsystemen gekarakteriseerd a.d.h.v. hun ecosysteemdiensten, levenscyclusanalyse, socio-economische waarde en consumentengedrag, om potentiële bronnen voor verandering te begrijpen. Dit kunnen praktijken, technologieën, producten of andere factoren op niveau van de actoren zijn. De effectiviteit van die bronnen wordt vervolgens bestudeerd in verschillende modellen: besluitvormingsscenario’s van actoren, Agent-Based Modelling en kwalitatieve scenariomodellering.

Uit de analyse van innovatieve biologische en duurzame voedselsystemen en uit de simulaties, worden goede praktijken geïdentificeerd om hulpbronnen efficiënter te gebruiken en trade-offs tussen de productie-/distributiefasen te verminderen. Op basis daarvan worden hefbomen geformuleerd om voedselsystemen te herverbinden, te herstructureren en te herdenken.

_{ILVO ontvangt als Vlaamse partner in het project financiële steun van het Departement Landbouw en Visserij binnen de ERA-nets SUSFOOD2-CORE ORGANIC Co-fund joint call. Het project loopt tot 2023.}