Projectnieuws Een computermodel voor boktorren?

Voor de bestrijdingsstrategie van de Aziatische boktorsoorten Anoplophora glabripennis en Anoplophora chinensis kunnen overheid en sector vanaf nu beroep doen op een scenario-gebaseerde beslissingstool. Via een computermodel wordt aangegeven hoe deze plagen het best vermeden/bestreden kunnen worden en welke kosten hieraan verbonden zijn.

Voorbereiding op een uitbraak

Hoe moet de land- en tuinbouw en groensector omgaan met twee schadelijke keversoorten, op het moment ze in ons land zouden worden aangetroffen? Dat was de onderzoeksvraag van het FOD- project Anaploph. Het project richtte zich op Anoplophora glabripennis (ALB) en Anoplophora chinensis (CLB). Dat zijn twee loofhoutboktorsoorten uit Azië die via plantenmateriaal of houten verpakkingen in Europa terecht kunnen komen. De laatste jaren zijn al verschillende uitbraken van ALB en CLB waargenomen in onze buurlanden. Ook in België werden deze kevers reeds twee maal onderschept. De kans op een toekomstige uitbraak in ons land is dus zeer reëel. Omdat de mogelijke uitroeiing drastisch is - met wellicht een zeer grote economische impact- is het aangewezen om nu reeds de mogelijke toe te passen beheersingstechnieken te onderzoeken.

Richtlijnen en beslissingsschema’s

Binnen dit project werd reeds bestaande informatie en kennis over de soorten gebruikt voor het formuleren van bruikbare richtlijnen en beslissingsschema’s waarop beleidsmakers onmiddellijk beroep kunnen doen bij een uitbraak en voor een efficiënte preventie- en bewakingsstrategie. Verschillende scenario’s voor bestrijding werden geëvalueerd via ontwikkeling van een R-gebaseerd computerprogramma dat de gebruiker helpt bij het kiezen van de meest passende beheersingstechniek. Het computermodel simuleert uitbraken van een plaag en geeft het effect van verschillende beheersingsscenario’s weer. Zo kan bijvoorbeeld de verspreiding van een boktorplaag worden gesimuleerd op basis van parameters zoals het aantal en de grootte van de aangetroffen individuen (zowel eitjes, larven als adulten), het aantal potentiële gastheerbomen in een perimeter rond de vindplaats, temperatuur, enz. Ook de effecten van monitoring (vb. inzetten van speurhonden voor detectie van deze boktorsoorten) en het inzetten van bestrijdingsmethodes (biologisch, chemisch, fysisch) kunnen worden meegenomen in het model. Op basis van de gerapporteerde bestrijdingsgraad en de gerelateerde raming van de kostprijs, kan de gebruiker dan het meest geschikte scenario selecteren.

Tool voor overheid en sector

De beslissingstool is in eerste instantie gericht op de overheid en in tweede instantie op de sector. Dat is in dit geval voornamelijk de deelsector boomkwekerijen en fruitteeltbedrijven, maar ook openbaar groen. Via het computermodel wordt aangegeven hoe deze plagen het best vermeden/bestreden kunnen worden en welke kosten hieraan verbonden zijn. De onderzoekers plannen om de beslissingstool breed te verspreiden bij de bevoegde instanties. De tool komt op aanvraag ook beschikbaar voor iedereen.

Project: FOD-ANOPLOPH
Looptijd: 2017-2018
Financiering: FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de voedselketen en Leefmilieu
Samenwerking: PCS