Onderzoeksproject Voeder als oplossing voor de stikstofcrisis
Voeder als oplossing voor de stikstofcrisis: Ontwikkeling van een borgingstool voor laag-eiwit rantsoenen bij melkvee
Centrale onderzoeksvraag/doel
Bij runderen bestaat er, zo weet men uit eerder onderzoek, een sterk verband tussen het ruw eiwit (RE) gehalte van het voederrantsoen, en de uitscheiding van urinair ureum. Dit ureum is de voornaamste bron van ammoniak (NH3) uitstoot uit de melkveehouderij. Een daling van het RE gehalte van het rantsoen met 1% kan voor 10% minder NH3-uitstoot zorgen. Laageiwitrantoenen hebben dus een behoorlijk potentieel als NH3-reducerende PAS-maatregel. Bovendien zijn ze relatief goedkoop en eenvoudig toe te passen. Maar, de controle of het bewijs in de praktijk is momenteel nog niet uitgewerkt. De doelstelling van dit project is het ontwikkelen van een eenvoudige, goedkope, betrouwbare en accurate borgingstool om het het RE gehalte van rantsoenen op melkveebedrijven te monitoren. Deze borging is een noodzakelijke voorwaarde om laag eiwit voeding te laten opnemen in de lijst van erkende PAS maatregelen voor melkvee.
Onderzoeksaanpak
VoederPAS maakt eerst een oplijsting van alle matrices en parameters die kunnen bijdragen aan het inschatten van het RE-gehalte van het rantsoen. Daarbij bekijken we in welke mate deze parameters vandaag eenvoudig, goedkoop en betrouwbaar kunnen geanalyseerd worden. Vervolgens stellen we verschillende combinaties van parameters samen en scoren we daarvan de haalbaarheid, betaalbaarheid, betrouwbaarheid en accuraatheid, om samen een accurate inschatting kunnen geven van het RE-gehalte van een rantsoen. De 3 best scorende combinaties toetsen we op praktijkbedrijven en in een dierproef op ILVO. Na deze praktijktoets wordt de best scorende combinatie finaal weerhouden en geïmplementeerd in de borgingstool. De laatste doelstelling is de algemene uitrol van de borgingstool op minstens 50 praktijkbedrijven, waarbij ten minste 20 bedrijven de tool gebruiken om effectief het RE-gehalte van hun rantsoen onder de 16% te krijgen en/of te houden, en zo een NH3-reductie te realiseren t.o.v. de huidige situatie.
Relevantie/Valorisatie
In 2026 wordt de daling in NH3-uitstoot uit de melkveesector tussentijds geëvalueerd. De urgentie is dus groot om tijdig voldoende rendabele opties te hebben als melkveehouder om de NH3-uitstoot op het bedrijf te reduceren, anders dreigt een reductie van de Vlaamse melkveestapel. Dit project biedt opportuniteiten voor de melkveesector om op een economische manier hun NH3-reductie te realiseren. Op het einde van dit project zal de borgingstool geïmplementeerd zijn op minstens 50 Vlaamse melkveebedrijven. Via uitgebreide communicatie in vulgariserende artikels, studiedagen en workshops komt de tool ook na afloop van het project uitgebreid in de aandacht. We verwachten dat hij op deze wijze snel ingang vindt in de volledige melkveesector.
Financiering
VLAIO
