Persbericht WAVE gaat op zoek naar cijfers over het drinkwaterverbruik van landbouwdieren

09/02/2024 Bron:

Oproep naar veehouders

Update 22/03/2024:

We zoeken enkel nog een aantal vleesveehouders om mee te werken aan dit drinkwateronderzoek.
We danken alle pluimvee-, varkens- en rundveehouders die zich intussen aanmeldden om mee te werken aan dit project.

--------------------------------------------------

Project WAVE zoekt enthousiaste veehouders die hun waterverbruik in kaart willen brengen. Ben jij zo’n veehouder? Kijk dan snel of je bedrijf in aanmerking komt en wat wij voor jou gaan doen!

We zoeken

bedrijven met varkens, pluimvee, melkvee én vleesvee
mét watertellers of mogelijkheid deze te installeren
bereidheid om gedurende de meetperiode informatie over hokbezetting en voedersamenstelling aan te leveren

Wat doen wij?

in kaart brengen jaarrond drinkwaterverbruik
in kaart brengen ander waterverbruik
advies voor optimalisatie van het waterverbruik

Interesse? Contacteer ons!

Context

ILVO, Inagro, PVL, Hooibeekhoeve en het Proefbedrijf Pluimvee gaan op zoek naar data over het waterverbruik in de veehouderij sector. Hoeveel water drinkt een hoogproductieve koe, beïnvloedt de voedersamenstelling de drinkwateropname bij varkens en pluimvee, hoeveel extra water wordt er gedronken bij hittestress, hoe kan watervermorsing of lekkage voorkomen worden? Het is maar een greep uit de vele vragen die het project WAVE (2023-2025), met financiering vanuit het Blue Deal programma van de Vlaamse Overheid , probeert te beantwoorden.

De veehouderij is, net als de volledige landbouw, sterk afhankelijk van water. Door de klimaatverandering wisselen langere droogteperiodes af met periodes van intense regenval waardoor de waterbeschikbaarheid enorm kan schommelen. Waterschaarste is een uitdaging voor de volledige land- en tuinbouwsector, maar de uitdaging is nog sterker binnen de veehouderij aangezien het water enerzijds van hoogwaardige kwaliteit moet zijn, maar anderzijds ook continue beschikbaar. Om de waterschaarste in de toekomst de baas te kunnen, zal, waar mogelijk, ingezet moeten worden op waterbesparing en op omschakeling naar alternatieve waterbronnen. Het ontbreekt echter aan correcte, recente cijfers van drinkwaterverbruik voor de verschillende diersoorten, maar ook aan data van reinigingswater (stal, melktechnieken etc.) en van water gebruikt voor koelsystemen. Cijfers die bovendien rekening houden met de huidige productiecijfers en stalsituaties binnen de moderne veehouderij ontbreken volledig. In ’WAVE’ slaan verschillende Vlaamse kennis- en praktijkcentra de handen in elkaar om representatieve cijfers over het waterverbruik in de veehouderij te verzamelen en daaruit directe kennis en toepassingen voor de veehouders af te leiden.

Wat kan het waterverbruik ons vertellen?

De cijfers die binnen WAVE verzameld worden, zijn bruikbaar voor verschillende doeleinden. Ten eerste is er nood aan geactualiseerde kengetallen over de drinkwaterbehoefte van landbouwdieren. Monitoring van het drinkwaterverbruik op niveau van de stal, productiegroep of zelf het individuele dier kan indirecte informatie geven over de waterkwaliteit maar ook over de gezondheid en productiviteit van de dieren. Een afwijkend drinkgedrag kan een vroege voorspeller zijn van ziekte en stress (bv. periodes van hittestress). Een dier dat zich niet goed voelt, zal in eerste instantie minder drinken en eten alvorens andere ziektesymptomen te vertonen. Ten tweede is het belangrijk om ook een goed beeld te krijgen van andere verbruiksposten om op basis daarvan een gepaste alternatieve waterbron te kunnen inzetten, al dan niet in combinatie met een waterbehandeling om de gewenste kwaliteitsnormen te behalen. In de moderne veehouderij zijn er nieuwe waterverbruiksposten bijgekomen, zoals bijvoorbeeld waterverneveling als verkoelingssysteem voor dieren bij hittestress en reinigingssystemen voor melkrobots, vloeren en stallen. Door het waterverbruik op niveau van de belangrijke verbruiksposten te monitoren en te vergelijken tussen bedrijven, kunnen verliesposten en besparingsmogelijkheden in beeld gebracht worden.

Waterregistratie in de praktijk

Een eerste taak binnen het project WAVE is correcte cijfers verzamelen over het drinkwaterverbruik en andere verbruiksposten op een representatieve groep varkens-, pluimvee-, melkvee- en vleesveebedrijven. In de eerste fase ligt daarbij de nadruk op het drinkwater dat jaarrond opgevolgd zal worden om zo ook factoren die het drinkwaterverbruik beïnvloeden in kaart te kunnen brengen. In een tweede fase zal een korte, gerichte meetcampagne volgen om andere verbruiksposten in kaart te brengen.

Monitoring van het waterverbruik is nog onvoldoende ingeburgerd in de veehouderij. Op moderne pluimveebedrijven is de opvolging van het drinkwaterverbruik doorgaans mee opgenomen in het monitoringssysteem van het stalklimaat omwille van de nood om snel te kunnen schakelen bij het waarborgen van de drinkwaterkwaliteit en diergezondheid. In de varkenshouderij zijn er al pionier bedrijven die bewust bezig zijn hun waterverbruik. Gedetailleerde monitoring, op niveau van productiegroepen of stalafdelingen is echter complex en waardoor de opvolging van het waterverbruik op varkensbedrijven doorgaans beperkt blijft tot het niveau van de stal of specifieke verbruiksposten zoals luchtwassers. In de rundveehouderij wordt het waterverbruik amper opgevolgd en is er nog een groot kennishiaat over de drinkwaterbehoefte van verschillende diergroepen. Vaak wordt het belang van een voldoende aanbod kwaliteitsvol drinkwater ook onderschat. De kwaliteit van het drinkwater, maar ook het aantal drinkplaatsen, de plaatsing en werking van drinkbakken zijn uiterst belangrijk. Daarbij worden de niet-productieve diergroepen zoals de droogstaande koeien en het jongvee vaak uit het oog verloren.

Conclusies

Water is een kengetal dat een veehouder veel kan vertellen maar dat momenteel binnen bepaalde sectoren amper opgevolgd wordt. Het project WAVE wil betere kengetallen over (drink)waterverbruik in de veehouderij verzamelen en veehouders in heel Vlaanderen meer bewustmaken over het belang van de opvolging van het waterverbruik, het inzetten van alternatieve waterbronnen en besparingsmogelijkheden.