Onderzoeksproject De inzet van bloemenmengsels als win-win situatie voor biodiversiteit én teler bij vollegrondboomkwekerij

Algemeen kader

Het Flower4Trees-project toont overtuigend aan dat bloemenmengsels een waardevolle strategie vormen om biodiversiteit in de Vlaamse boomkwekerijsector te versterken, zonder de teeltkwaliteit in het gedrang te brengen. Essentieel hierbij zijn een doordachte keuze van bloemensoorten en een contextgerichte toepassing. Deze elementen bepalen in sterke mate een latere succesvolle uitrol op het terrein. De Vlaamse boomkwekerijsector beslaat ongeveer 4000 ha vollegrond en biedt met 1400-1700 ha heel wat potentieel voor biodiversiteitsversterkende maatregelen. Dit project onderzocht hoe bloemenmengsels functioneel kunnen worden ingezet in twee situaties, enerzijds tussen twee teelten als alternatief voor klassieke groenbemesters en anderzijds tussen bomenrijen tijdens de teelt. De grootste uitdaging was om één of meerdere bloemenmengsels te ontwikkelen die biodiversiteit bevorderen, natuurlijke plaagbeheersing ondersteunen, bodemkwaliteit verbeteren én tegelijk geen negatieve impact hebben op de hoofdteelt. De binnen het project opgedane kennis biedt potentieel om de brede sector te overtuigen van het gebruik van bloemenmengsels.

Onderzoeksaanpak

Het project bracht de expertise van de boomkwekers en onderzoekers samen. Het uitgangspunt was dat de bloemenmengsels die voor akkerranden worden aanbevolen niet zijn aangepast aan de eisen van de boomkwekers om de kwaliteit van de bodem en hun teelten te garanderen. Deze telers waren op zoek naar mengsels die hun diensten bewijzen op vlak van biodiversiteit en bovendien aan de nodige kwaliteitseisen (impact op gewasgroei, onkruiddruk, bodemvocht en nematodendruk) voldoen. Via experimenten en kennisverzameling kwamen ze tot een reeks kant-en-klare bloemenmengsels, geschikt voor gebruik in de twee casussen.

Relevantie/Valorisatie

Het project biedt een veelbelovend perspectief op een bredere uitrol binnen de sector. Tegelijkertijd benadrukt het de nood aan verder onderzoek naar de langetermijneffecten op bodemleven en ecosysteemdiensten, om zo tot een duurzame geïntegreerde aanpak te komen. Om de implementatie te ondersteunen,is er een praktische online flyer ontwikkeld. Deze is beschikbaar via de websites van HOGENT en Viaverda. De flyer bevat concrete richtlijnen voor de aanleg en het onderhoud van bloemenstroken, aangevuld met informatie over de eigenschappen van de gebruikte soorten en hun toegevoegde waarde – zowel voor biodiversiteit als voor de teler.

Financiering

Vlaamse Overheid Departement L&V