Onderzoeksproject Eiwit in de Koe OPTImaliseren om de N- en P-excreties naar het milieu op een economische manier aan te pakken
Centrale onderzoeksvraag/doel
Het project EKOPTI mikt op een hogere benutting van voedereiwit bij rundvee. EKOPTI is het acroniem voor Eiwit in de Koe OPTImaliseren. De onderzoekers hebben drie concrete doelen: het verbeteren van de eiwitkwaliteit van lokaal geteelde voeders, het ontwikkelen van strategieën om eiwit te besparen via precisievoeding en het optimaliseren van de stikstofefficiëntie door het verbeteren van de penswerking. Parallel daaraan bekijken ze hoe deze maatregelen op een economisch verantwoorde manier kunnen bijdragen aan het beperken van de stikstofexcreties en -emissies naar het milieu.
Onderzoeksaanpak
Het project is inmiddels afgerond. Er zijn in totaal drie omvangrijke ILVO-dierproeven uitgevoerd en zeven specifieke cases op praktijkbedrijven onderzocht. Telkens is het effect van de experimentele maatregel geëvalueerd op het gebied van dierprestaties, productie, eiwitbesparing, stikstofefficiëntie, kostenefficiëntie en milieu- en klimaatimpact. De proeven en praktijkcases zijn netjes verdeeld over drie thema's: eiwitbesparing door optimalisatie van de ruwvoederkwaliteit, eiwitbesparing door precisievoeding en eiwitbesparing door efficiëntere koeien. De verworven kennis is verspreid via wetenschappelijke publicaties, vulgariserende publicaties, demo- en studiedagen, discussiegroepen en praktijkfiches, zodat landbouwers en andere betrokkenen de verbeterde praktijken kunnen toepassen.
Relevantie/Valorisatie
Het project heeft interessante inzichten opgeleverd. Gras-klavervelden bevestigen hun potentieel om efficiënter stikstof te gebruiken en vergelijkbare (eiwit-) opbrengsten te behalen met minder kunstmest. Het gebruik van hydrolyseerbare tannines als inkuiladditief voor najaarsgras was niet succesvol, maar benadrukte wel het belang van deze najaarssnede. Het toasten van veldbonen blijkt interessant om de bestendigheid van eiwit en zetmeel te verhogen, waardoor veldboon een goede alternatieve eiwit- en energiebron kan zijn voor melkvee. Ureumbehandelde granen als alternatief voeder vereisen verder onderzoek voor definitieve conclusies. Bestendige aminozuren blijken geen invloed te hebben in de eerste 100 dagen na kalving, tijdens de lactatatie in een praktijkcase met normaal eiwit rantsoen of in een dierproef met laag eiwit rantsoen. Dit wijst op uitdagingen in precisievoeding. Het gebruik van krachtvoer kan succesvol worden verminderd op praktijkbedrijven. Een voederadditief met essentiële oliën toont potentieel om de stikstofefficiëntie te verbeteren voor melkvee bij een laag eiwitrantsoen.
Financiering
VLAIO
