Persbericht Snelle en betrouwbare index voor melkkoeienwelzijn biedt perspectief op keurmerk voor diervriendelijke melk

15/02/2017
Melkkoeien

Het welzijn van melkvee kan op een efficiënte en betrouwbare manier worden bepaald, dankzij de flexibele en relatief snel uitvoerbare index die werd ontwikkeld door ILVO-UGent onderzoekster Sophie de Graaf. Dat biedt perspectieven, want melkveebedrijven met goede welzijnsscores kunnen zich in principe profileren en zelfs een meerprijs bedingen voor hun diervriendelijk geproduceerde melk. Volgens het onderzoek is daar een markt voor: in een enquête met meer dan 750 consumenten, verklaarde 32% interesse te hebben in het kopen van melk van “diervriendelijke” bedrijven. Voor de meeste consumenten bleken toegang tot weidegang en afwezigheid van ziekten voor de koeien belangrijke welzijnsfactoren te zijn.

De koe

Welzijnsproblemen bij melkkoeien kunnen verschillende vormen aannemen, gaande van gezondheidsproblemen zoals kreupelheid en ziektes, tot gevolgen van onaangepaste stalinrichting zoals langdurige dorst door te weinig drinkbakken, tot gedragsproblemen zoals schichtigheid ten gevolge van ruwe behandeling. Behalve mortaliteit en mastitis (uierontsteking) worden dergelijke welzijnsfactoren in Vlaanderen niet systematisch opgevolgd. “Toch kunnen routinematig verzamelde data over welzijnsproblemen kansen bieden om een ‘welfare assurance scheme’ op een kosten-efficiënte manier te introduceren”, zegt Sophie de Graaf. Maar om welzijn te kunnen garanderen, moet die eerst op een betrouwbare, nauwkeurige manier worden bepaald. Dat is niet zo eenvoudig, vooral omdat uit haar studie blijkt dat de bestaande protocollen niet alleen arbeidsintensief zijn, maar dat de resultaten ook vaak afwijken van welzijnsbepalingen door experts. Het probleem daarbij is vooral het afwegen en samenvoegen van welzijnsindicatoren om tot één score te komen. Daarom ontwikkelde Sophie de Graaf een alternatieve welzijnsindex. Deze is gebaseerd op enerzijds een inschatting door experts van hoe erg het welzijn van een koe is aangetast door de verschillende welzijnsaandoeningen, en anderzijds op het voorkomen van elk welzijnsprobleem in de kudde. Deze welzijnsindex combineert metingen van welzijnsproblemen die de grootste impact op het welzijn van melkvee hebben op een simpele, gevoelige manier, en een manier die overeenkomt met welzijnsbeoordelingen volgens experts op het gebied van het welzijn van melkvee. Door te focussen op de voornaamste welzijnsproblemen duurt het gemiddeld 150 min om het welzijn van een kudde te evalueren. De index is ook flexibel, en dat is een must: “We moeten ons er steeds van bewust zijn dat sommige aspecten van welzijn niet gekend zijn of niet gemeten kunnen worden. Maar, omdat de nieuwe werkwijze flexibel is, kunnen metingen vervangen of toegevoegd worden”, aldus Sophie de Graaf.

Koe - foto Wim Kopinga
© Wim Kopinga

De consument

De bezorgdheid bij consumenten over het welzijn van landbouwhuisdieren groeit, maar is niet noodzakelijk van hetzelfde niveau voor alle consumenten. Daar moet rekening mee worden gehouden bij de marketing van diervriendelijk geproduceerde producten. Om te zoeken naar mogelijke strategieën om consumenten tot een diervriendelijke productkeuze voor melk te begeleiden, werd een enquête gehouden onder 786 consumenten in Vlaanderen. Vervolgens werd een segmentatie-analyse uitgevoerd op basis van de gerapporteerde intentie van consumenten om diervriendelijk geproduceerde melk aan te schaffen, en van hun evaluatie van de huidige staat van het welzijn van melkvee in Vlaanderen. Uit de enquête blijken 32% van de ondervraagde consumenten een hoge intentie te hebben tot het kopen van diervriendelijk geproduceerde melk, veel interesse te hebben in informatie over het welzijn van melkvee en in verschillende koeienwelzijnskeurmerken, en een hoge bereidheid te tonen tot het betalen van een meerprijs voor diervriendelijk geproduceerde melk. Het tegenovergestelde bleek bij 28% van de ondervraagde consumenten: zij hadden geen interesse in diervriendelijk geproduceerde melk. Voor de meeste consumenten bleken toegang tot weidegang en de afwezigheid van ziekten de belangrijkste welzijnsindicatoren. Deze indicatoren zijn dus veelbelovend voor gebruik in toekomstige communicatie om diervriendelijke melk te promoten.

De resultaten van de enquête tonen een hoge mate van differentiatie bij Vlaamse consumenten met betrekking tot hun interesse in diervriendelijk geproduceerde melk. De invoering van een keurmerk op de Vlaamse markt zou dus gebaseerd moeten zijn op een systeem dat meerdere niveaus van dierenwelzijn aangeeft, bijvoorbeeld via sterren, aan verschillende prijsniveaus.

De veehouder

Via invoering van een keurmerk voor diervriendelijk geproduceerde melk, zou een veehouder zich kunnen onderscheiden op het gebied van dierenwelzijn. Bovendien kan een hoog niveau van dierenwelzijn op een melkveebedrijf leiden tot een variërende meerprijs die (deels) bij de veehouder terecht komt. Die meerprijs kan dan compenseren voor inspanningen/investeringen van de veehouder. En dat is nodig, ook voor bedrijven met goede bedrijfsprestaties. Via een analyse naar de relatie tussen dierenwelzijn en bedrijfsprestaties (voederkostefficiëntie) bij 41 melkveehouders, kon Sophie de Graaf namelijk niet aantonen dat een hoger niveau van dierenwelzijn gepaard gaat met een kosten-efficiëntere bedrijfsvoering.

Vragen?

Contacteer ons

Ook interessant