Projectnieuws Fytosanitaire risico’s voor nieuwe knolgewassen

Yacon, ulluco, bataat, crosne, mashua, oca en aardpeer zijn exotische of herontdekte eetbare knolgewassen die aan populariteit winnen. Maar welke ziektes of plagen dragen zij mee? En kunnen die zich verspreiden naar traditionele commerciële gewassen? Onderzoekers van ILVO en PCG zoeken het uit binnen project PRONC.

Brengen nieuwe knolgewassen pathogenen met zich mee?

Er is bij de consument, en ook bij pionierende telers, een groeiende interesse voor de eetbare knolgewassen yacon, ulluco, bataat, crosne, mashua, oca en voor de zogenaamde vergeten groente aardpeer. Het gaat telkens om niches in een relatief nieuwe markt, waar er nog maar weinig plantziektestudies of voedselveiligheidsregels voor bestaan. Het plantmateriaal, meestal vegetatief (knolletjes, de stekken), dat soms uit exotische bestemmingen of via postorder binnen komen in het land, kunnen gemakkelijk nieuwe ziekten en plagen introduceren. Dit project stelt daarom een essentiële vraag met een fytosanitaire inslag: welke ongekende/nieuwe virussen en nematoden kunnen hierbij ingesleept worden en vormen een risico wanneer deze gewassen in de nabijheid van de 'traditionele' commerciële gewassen geteeld worden?

Nog veel onbeantwoorde vragen

We focussen op de nieuwe knolgewassen die vegetatief worden vermeerderd (yacon, ulluco, bataat, crosne, mashua, oca en aardpeer). Waar worden deze nieuwe gewassen geteeld in België? Over welke variëteiten gaat het? Hoe wordt het vermeerderingsmateriaal verdeeld? Waar komt het vermeerderingsmateriaal (oorspronkelijk) vandaan? Welke virussen en nematoden treffen we aan, zowel in het vermeerderingsmateriaal als in deze nieuwe gewassen in de handel? Wat is het fytosanitair risico van deze organismen? Welke fytosanitaire maatregelen zijn gewenst om de introductie en verspreiding van sommige van deze nieuwe plantschadelijke organismen te verminderen?

Inventariseren pathogenen

De inventaris van pathogene virussen en nematoden op de nieuw gentroduceerde knolgewassen geeft een beter beeld van het risico dat deze ziekteverwekkers vormen voor de respectievelijke gewassen zelf en voor andere (verwante) gewassen die in België worden geteeld en waarvoor deze virussen en nematoden een gastheer zijn. Deze kennis is broodnodig om het beslissingsschema voor de Belgische en EU-autoriteiten te ondersteunen, indien gedetecteerd in geïmporteerd materiaal in België of de EU. Het PRONC project bevordert bovendien de karakterisering van nieuwe of bestaande virussen in België en optimaliseert de diagnostiek voor virusdetectie.

Project: PRONC

Looptijd: 2019 -2021

Financiering: FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu

Samenwerking: PCG