Event Bodemleven in zee beschermen? Hoe jij daarover je zegje kan doen . . .

grafische weergave van de balans tussen bodemimpact en visserij: een vaartuig en een stukje bodem met bodemdieren op een weegschaal

Terwijl de Corona-crisis het dagdagelijkse leven ondersteboven gooit en de Brexit roet in het eten strooit van de visgronden van onze Belgische visserij is de Europese Commissie druk bezig ‘andere’ wetten in praktijk om te zetten. Zo zal de Commissie maatregelen invoeren om de wet op bescherming van het bodemleven uit te voeren. Net als de Brexit hangt dit zwaard van Damocles al lang boven het hoofd van de visser. In 2008 werd de wet goedgekeurd in de Europese politiek (EU MSFD Richtlijn 2008/56/EC). En nu, in 2021, worden voorstellen uitgewerkt om de toegang tot visgronden te beperken. Hiervoor heeft ze een expertengroep uit de grond gestampt (TG Seabed). Ook jij kan jouw zegje doen in deze expertengroep. Uiteraard kan je je niet inschrijven voor de vergaderingen van TG Seabed, maar via het advies van ICES kan jouw stem wél gehoord worden. En dat hoeft niet al te veel tijd en energie te kosten! Deelname aan één van de twee ICES workshops “WKTRADE3” kan genoeg zijn. Dat de workshops online worden gehouden, vergemakkelijkt de zaak. Het enige wat je moet doen, is je registreren via de ICES website voor de workshop op 4–5 maart 2021 of 6–9 april 2021.

Wat betekent dat ICES advies aan TG Seabed nu? ICES volgt de wetenschap die in het Europees project ‘Benthis’ werd ontwikkeld.

Benthis bepaalt bodemimpact op basis van visgrond, door het vistuig en door de beviste oppervlakte. De visgronden voor de kusten van Denemarken zijn bijvoorbeeld gevoeliger voor bodemverstoring dan het dynamische gebied van de Zuidelijke Noordzee. De boomkor gaat dieper in de bodem dan een bordennet, maar de breedte van een bordennet is dan weer groter. Hoe dieper het vistuig, hoe meer bodemschade. Hoe grotere de beviste oppervlakte (bepaald op basis van je vissnelheid, de breedte van het vistuig en het aantal visuren), hoe meer bodemimpact.

Deze Benthis-methode om bodemimpact te bepalen wordt internationaal naar voren geschoven. In de Noordzee stelt de berekening dat langoestinevisserij de hoogste bodemimpact heeft, gevolgd door rondvisvisserij met bordennetten en boomkorvisserij op platvis. De boomkorvisserij voor platvis werd hier als één type visserij geëvalueerd [1], al werd er internationaal wel een onderscheid gemaakt met de pulskor [2]. Nochtans is de ene boomkor de andere niet. ILVO is daarom de methode aan het verfijnen om in eerste instantie een onderscheid te maken tussen de bodemimpact van een boomkor met sloffen tegenover die van de Sumwing. Daarnaast maakt ILVO zich de methode eigen om de impact specifiek voor de Belgische visserij te berekenen, zodat de evolutie in bodemimpact kan berekend worden voor onze Belgische visserij en haar subvloten (eurokotters versus grote kotters bijv).

De berekening zal getest worden voor alle individuele Belgische vaartuigen. Dit betekent dat er elk jaar berekend kan worden wat de impact van elk vaartuig was in de Noordzee en het Engels Kanaal. Er kan vooral een verschil berekend worden tussen de gebieden waar je vist en de snelheid waarmee men vist en de vermindering van de diepte waarmee men de bodem verstoort (minder diep met een Sumwing dan een boomkor met sloffen bijvoorbeeld). De bodemimpact van individuele vaartuigen wordt berekend in het project ‘Benthis-nationaal’, maar kan aanleiding geven tot een nieuwe, beter ontwikkelde bodemindicator voor het traject van ‘Visserij verduurzaamt’. Dit betekent concreet dat elke individuele visser dan de jaarlijkse bodemimpact van zijn vaartuig zal kunnen opvolgen en dat die zal worden meegenomen in ‘Visserij verduurzaamt’.

[1] https://doi.org/10.1093/icesjms/fsaa050 (studie op te vragen bij auteurs of via ILVO)

[2] https://doi.org/10.1371/journal.pone.0228528 (studie gratis te downloaden)

Deelnemen aan WKTRADE3 is de boodschap!